Avukatlar, Anayasa Mahkemesi’nin cezaevinde olan TİP Milletvekili Can Atalay hakkında verdiği ikinci hak ihlali kararını İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermesinin akabinde harekete geçti. Can Atalay’ın avukatları Fikret İlkiz ve Deniz İhtimam, AYM’nin kısa kararının mahkemeye gönderildiğini bildirmesi üzerine infazın durdurularak tahliyesine karar verilmesi için mahkemeye başvurdu.
Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Heyeti, Seyahat davasından 18 yıl mahpus cezası alan Türkiye Emekçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay hakkında ikinci defa hak ihlali kararı verdi. Yüksek Mahkeme’nin hakkında verdiği ihlal kararına uyulmaması nedeniyle yaptığı ikinci başvuruyu inceleyen AYM, Anayasa’nın 67. hususunda teminat altına alınan “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ile 19. hususunda garanti altına alınan “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı”nın ihlal edildiğine oy çokluğuyla karar verdi. Bu karara İrfan Fidan, Saygıdeğer İnce ve Muammer Topal karşı oy kullandı. AYM, Anayasa’nın 148. hususunda garanti altına alınan “bireysel müracaat hakkı”nın ihlal edildiğine ise oy birliğiyle karar verdi.
Hak ihlallerinin ortadan kaldırılması, yine yargılanmasına başlanması, infazın durdurulması, tahliyesinin sağlanması ve tekrar yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi için kararın İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine oybirliğiyle karar veren Yüksek Mahkeme, Can Atalay’a da 100 bin lira tazminat ödenmesine de hükmetti.
Can Atalay’ın avukatları Fikret Birinciyiz ve Deniz İtina ise AYM’nin kısa kararın mahkemeye gönderildiğinin bildirilmesi üzerine harekete geçerek, 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne mahkemeye başvurdu. Avukatlar, AYM kararın nazaran mahkemenin infazı durdurarak tahliye kararı verilmesini talep etti.
TIKLAYIN – Yargıda kritik yol ayrımı: Can Atalay için nasıl hareket edilecek, bu sefer tahliye edilecek mi?
Avukatlar Birinciyiz ve İhtimam, mahkemeye sundukları talepte şöyle dedi:
“Milletvekili Şerafettin Can Atalay hakkında Anayasa Mahkemesi tarafından 21.12.2023 tarihinde
verilen Genel Heyet kararı ‘kısa karar’ olarak mahkemenize 21.12.2023 tarihinde saat 15.05’te gönderildiği Anayasa Mahkemesi tarafından tarafımıza telefonla bildirilmiştir. Açıklanan ve belgenizde bulunan ve oybirliği verilmiş Anayasa Mahkemesi kararı mucibince; 2021/178 Temel sayılı mahkemeniz belgesine gönderilen; ‘Anayasa Mahkemesinin Şerafettin Can Atalay (2) kararı ile eldeki müracaata ait Şerafettin Can Atalay (3) kararında tespit edilen hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesince müracaatçının tekrar yargılanmasına başlanması, mahkûmiyet kararının infazının durdurulması, ceza infaz kurumundan tahliyesinin sağlanması ve tekrar yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi’ hakkındaki Anayasa Mahkemesi kararının uygulanmasına ve Şerafettin Can Atalay hakkındaki mahkumiyet kararının infazının durdurulmasını, bulunduğu Marmara Kapalı Ceza konutundan tahliyesini ve tekrar yapılacak yargılama ile ‘durma’ kararı verilmesini talep ederiz.”
TIKLAYIN | Türkiye tarihinde bir birinci: AYM kararına uymayan Yargıtay, Can Atalay hakkında ‘hak ihlali’ kararı veren AYM üyeleri hakkında hata duyurusunda bulundu!
Mahkeme kararı kritik ehemmiyet taşıyor
Ancak Yüksek Mahkeme’nin ikinci sefer verdiği hak ihlali kararını da 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermesi kritik ehemmiyet taşıyor. Çünkü, AYM’nin birinci ihlal kararına nazaran infazı durdurarak tahliye vermesi beklenen İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, AYM kararına uymayarak üst bir yazıyla belgeyi sürpriz formda Yargıtay’a göndermişti. İkinci hak ihlali kararını 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderen AYM, böylelikle Atalay hakkında karar vermek yerine topu Yargıtay’a atan mahallî mahkemeye, “Sizin bakmanız gerekiyor. Tazminatı ödeyin ve gereğini yapın” demiş oldu.
Bu durumda gözler, Atalay hakkındaki yargı krizinin derinleşmesinin adımlarından birini atan 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne tekrar çevrildi. Belgeyi Yargıtay’a havale eden lokal mahkemenin, AYM’nin ikinci hak ihlali kararına nazaran de Atalay’ın infazını durdurup tahliyesine karar vermesine gerekiyor.
TIKLAYIN | AYM’nin Can Atalay’ı tahliye kararını reddeden mahkemeden tarih skandalı: 25 Ekim tarihli AYM kararı için 13 Ekim tarihli karar paylaşıldı!
|
Yerel mahkemenin üst yazısındaki gerekçe İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, kararı vermesi gerekenin Yargıtay olduğunu belirterek 31 Ekim’de belgeyi Yargıtay’a göndermişti. Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne gönderilmek üzere, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na üst yazı yazan mahkeme, şu tabirleri kullanılmıştı: “Anayasa Mahkemesince verilen ferdi müracaata bahis ihlal kararı Mahkememizin kararına ait olmayıp, Yargıtay ilgili Ceza Dairesince verilen tahliye talebinin reddi kararına ait olduğu, evrakın ilgili Daire önünde bulunduğu sırada müracaatçının milletvekili seçildiği ve ferdi müracaata mevzu ihlalin bu Dairenin kararından kaynaklandığı, ayrıyeten ferdi müracaat yapıldıktan sonra ilgili Ceza Dairesince belgenin temelden incelendiği ve karara bağlandığı, bu sebeple oluşan yeni tüzel durum karşısında Yargıtay 3. Ceza Dairesince yeni bir kıymetlendirme yapılmasının zarurî olduğu anlaşıldığından evrak Cumhuriyet Başsavcılığınıza gönderilmiştir.” TIKLAYIN | AYM’nin Can Atalay’ı tahliye kararını reddeden mahkemeden tarih skandalı: 25 Ekim tarihli AYM kararı için 13 Ekim tarihli karar paylaşıldı! Daire karara uyulmamasına hükmetti, AYM üyelerine cürüm duyurusunda bulundu Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise Anayasa Mahkemesi kararına karşın tahliye edilmeyen cezaevindeki Hatay Milletvekili Can Atalay’ın durumu ile ilgili mütalaasını, 3 Kasım’da 3. Ceza Dairesi’ne sunmuştu. Mütalaada; “Hiçbir, devlet varlığına kasteden bir kabahati işlemekle suçlanan bir kimsenin dokunulmazlığını kabul etmez. Aksi bir kabul, adalete olan inancı sarsarak kamu vicdanını da rahatsız eder. … Mahkumiyetine temel sevk ve uygulama hususlarının Türk Ceza Kanunu’nun 312. unsuru kapsamında kalan suça ait olduğu anlaşıldığından, seçimden evvel bu husus kapsamında hata işleyen milletvekili, yasama dokunulmazlığından yararlanamayacaktır. Mahkumun mahkumiyetine mevzu hata ve hareketleri devlet güvenliğine karşı işlenen hatalardandır ve husus kapsamına girmeyeceğini düşünmek mümkün değildir… Tahliye kararının reddi yahut kabulü konusunda takdir yüksek Dairenindir” değerlendirmesi yapılmıştı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın mütalaasının akabinde Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Atalay için “hak ihlali” kararı vererek, tahliyesinin gerektiğine hükmeden Anayasa Mahkemesi (AYM) kararını değerlendirirken, tarihe geçecek bir karara imza attı. Yargıtay, AYM kararına karşın Atalay’ın tahliyesini reddederken, hak ihlali kararı veren Anayasa Mahkemesi üyelerinin yetkilerini aştığını belirtti. Yargıtay, AYM üyeleri hakkında kabahat duyurusunda bulunma kararı da aldı. TIKLAYIN | Türkiye tarihinde bir birinci: AYM kararına uymayan Yargıtay, Can Atalay hakkında ‘hak ihlali’ kararı veren AYM üyeleri hakkında cürüm duyurusunda bulundu! |
|
Anayasa Mahkemesi’nin birinci kararı Anayasa Mahkemesi Genel Konseyi, Atalay’ın “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma” hakkı ile “kişi hürriyeti ve güvenliği” haklarının ihlal edildiği sonucuna varmış, ayrıyeten Atalay’a 50 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetmişti. Yüksek Mahkemenin münasebetinde, Atalay’ın 28. Devir Milletvekili Genel Seçimi’nde milletvekili seçildiği, yasama dokunulmazlığına sahip olduğu konusunda kuşku bulunmadığı belirtilmişti. Atalay’ın durumunun, Anayasa’nın 83. unsurunun ikinci fıkrasında yer verilen istisna kapsamında olduğu gerekçesiyle yargılanmasına devam edildiği ve tutuklu bulunduğu anımsatılan kararda, Atalay’ın, TBMM’de yemin edemediği ve milletvekilliği misyonunu fiilen yerine getiremediği aktarılmıştı. Bunun, müracaatçının seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkına müdahale manasını taşıdığı anlatılan kararda, Yüksek Mahkemenin daha evvel de misal durumlarda hak ihlali kararlarına hükmettiği hatırlatılmıştı. Yargıtay 3. Ceza Dairesinin, Atalay’ın yasama dokunulmazlığından faydalanamayacağı kanaatine vardığı aktarılan münasebette, “Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesi içtihadına muhalif davranmış, emsal ihlalleri tedbire yükümlülüğünü yerine getirmemiş, bilakis müracaatçının anayasal haklarını -Anayasa’nın parlamentoya verdiği bir yetkiyi kullanarak- daraltıcı bir formda yorumlamak suretiyle ihlal etmiştir.” tespiti yapılmıştı. TIKLAYIN – AYM’nin Can Atalay hakkındaki gerekçeli kararı: “Yargı, yasama dokunulmazlığının kapsamını belirleyemez” ”Yeniden yargılama kararının gereği yerine getirilmeli” Anayasa Mahkemesi tarafından ihlal kararına bağlı olarak yine yargılama kararı verildiğinde, mahkemenin tekrar yargılama sebebinin varlığını kabul konusunda rastgele bir takdir yetkisi bulunmadığına işaret edilen münasebette, şu tespitlere yer verilmişti: “Dolayısıyla bu türlü bir karar kendisine ulaşan mahkemenin yasal yükümlülüğü, Anayasa Mahkemesinin ihlal kararı nedeniyle yine yargılama kararı vererek devam eden ihlalin sonuçlarını gidermek üzere gereken süreçleri yerine getirmektir. Derece mahkemesi, Anayasa Mahkemesi kararı kendisine ulaşır ulaşmaz -ilgili yordam kanunlarında düzenlenen yargılamanın yenilenmesi kurumundan farklı olarak- taraflarca müracaat yapılmasını beklemeksizin tekrar yargılama yapmak yükümlülüğündedir.” Yerel mahkeme ve Yargıtay kararı AYM, ihlal kararını 25 Ekim’de İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesine gönderdi. Tahliye kararı vermeyen İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi 27 Ekim’de belgeyi Yargıtay 3. Ceza Dairesine gönderdi. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 1 Kasım’da mahkemeye bir yazı göndererek kendilerine gönderilen yazının bir “müzekkere” olduğunu söyleyip evrakın gönderilmesiyle ilgili bir karar verilmesini istedi. Bunun üzerine İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi belgenin Yargıtay’a gönderilmesi kararı aldı, 2 Kasım’da mahkeme evrakıyla ilgili 28 adet kelepçeli çuvalı Yargıtay’a yolladı. TİP’ten milletvekili seçilmesinin akabinde Atalay’ın tahliye talebini reddeden Yargıtay 3. Ceza Dairesi, bu kararını yerinde bulmayan ve Atalay’ın tahliyesinin gerektiğine karar veren AYM’yi tanımadı. Yargıtay kararı sonrası Atalay’ın avukatlarından ikinci başvuru Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin kararından sonra cezaevindeki Atalay’ın avukatları, Anayasa Mahkemesi kararına uyulmaması nedeniyle Yüksek Mahkeme’ye 1 Aralık’ta ikinci kere müracaat yapılmıştı. Avukatlar Atalay’ın; “Seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı”, “adil yargılanma hakkı” ve “kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının” ikinci kere ihlal edildiğinin tespitini ve bu ihlallerin ortadan kaldırılmasını talep ettiği belirtilmişti. Anayasa Mahkemesi ; Atalay’a ait verdiği hak ihlali kararının yerine getirilmemesi nedeniyle yapılan ikinci başvuruyu 21 Aralık’ta görüşme kararı almıştı. İkinci defa hak ihlali kararı veren AYM’nin kısa kararı Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 148. hususunda garanti altına alınan ferdî müracaat hakkının ihlal edildiğine oy birliğiyle karar verdi. Anayasa’nın 67. hususunda garanti altına alınan seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile Anayasa’nın 19. unsurunda teminat altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlaline ise oy çokluğuyla karar verildi. Bu görüşe 3 üye katılmayarak karşı istikamette görüş bildirdi. AYM, birinci ihlal kararını 5’e karşı 9 oyla almıştı. İkinci ihlal kararında ise bu sayı 3’e karşı 11 oldu. AYM’nin kısa kararı, tespit edilen hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasına yönelik süreçler için de İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi. Kararda, “Başvurucunun yine yargılanmasına başlanması, mahkumiyet kararının infazının durdurulması, ceza infaz kurumundan tahliyesinin sağlanması ve yine yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi formundaki süreçlerin yerine getirilmesi için anılan mahkemeye gönderilmesine oy birliğiyle, müracaatçıya talebiyle bağlı kalınarak net 100 bin lira manevi tazminat ödenmesine oy birliğiyle karar verilmiştir” tabirleri yer aldı. Yüksek Mahkemenin kararının münasebeti daha sonra yazılacak. TIKLAYIN | Türkiye tarihinde bir birinci: AYM kararına uymayan Yargıtay, Can Atalay hakkında ‘hak ihlali’ kararı veren AYM üyeleri hakkında cürüm duyurusunda bulundu! TIKLAYIN – AYM üyelerinin soruşturulması bilmeceye dönüştü: 15 üyeli AYM’de 9 üye incelenecek lakin Genel Konsey en az 10 üyeyle toplanıyor TIKLAYIN – Yargıtay’dan Anayasa Mahkemesi’ne ağır suçlama: Hukuk sistemini kaosa sürükleyecek vahim kararlar alıyor, anayasa koyucunun iradesini yok sayıyor! |
Bir yanıt bırakın