Sudan’da çatışmalar sürerken, görgü şahitleri paramiliter kümelerin çok sayıda cesedi toplu mezarlara gömdüğünü söylüyor.
Maalim, hududu geçip Çad’a kaçmadan evvel Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde gördükleri karşısında travma geçirmiş.
Telefonundaki, El Cuneyna kentinde etrafa saçılmış cesetlerin fotoğraflarını gösteriyor. “Birlikte çalıştığım beşerler size bu fotoğrafları ve görüntüleri gösterdiğimi, hatta bunları sinemaya aldığımı bilseler beni çoktan öldürmüşlerdi” diyor.
Ülkeyi terk etmeden evvel, cesetleri sokaklardan kaldırıp toplu mezarlara gömmekle vazifeli bir kümede yer alıyordu.
Sudan, Nisan ayından bu yana paramiliter Süratli Takviye Kuvvetleri (RSF) ile ordu ortasındaki şiddetli çatışmalarla sarsılıyor. En şiddetli çatışmalar RSF’nin ortaya çıktığı Darfur’da yaşanıyor.
Uyarı: Bu haberdeki imgeler rahatsız edici bulunabilir.
Fotoğraflarda, kimileri battaniye ve giysilerle örtülmüş, kimileri şişmiş ve çoktan çürümüş onlarca ceset görülüyor.
Maalim ayrıyeten yıkılıp yağmalanmış yardım kuruluşu binalarının fotoğraflarını da gösteriyor.
“Kendimi makus hissettim. Güya dehşet ve dehşet içinde ölmüş üzereydiler. Birçoğu bir haftadan uzun müddettir sokaklarda meyyit yatıyordu” diyor, dertli bir halde.
Bir çalılıkta saklanırken çektiği bir görüntü tahminen de en rahatsız edici olanıydı. Cesetlerin bir kamyondan toplu bir mezara atıldığı görülüyordu:
“Cesetleri gömmek için ormandaki mezarlığa hakikat gittik. RSF buna müsaade vermedi. Kamyonun sürücüsüne cesetleri bir çukura atması emredildi.”
RSF daha sonra bölgeyi terk etmelerini istemiş.
“Müslüman yollara nazaran ve dualarla gömülmeleri gerekirdi. Lakin RSF onların çöp üzere atılmasını emretti.”
Cesetlerin kime ilişkin olduğunu ya da nasıl öldürüldüklerini kimse bilmiyor. Lakin Çad’a sığınan birçok aile RSF’nin bilhassa Batı Darfur’daki genç erkekleri ve erkek çocuklarını amaç aldığını, onları saklandıkları yerlerden çıkmaya zorlayıp öldürdüklerini söylüyor.
Aileler Arap olmayan toplulukların maksat alındığını söylüyor. RSF’nin kurduğu denetim noktalarında durdurulduklarını ve etnik kökenlerinin sorulduğunu, öldürülme endişesiyle Masalit olduklarını söyleyemediklerini anlatıyorlar.
BBC, RSF’den argümanlar hakkında yorum istedi fakat RSF karşılık vermedi. Lakin bu hafta başında, Mayıs ayında Masalit topluluğu üyelerine yönelik misal ataklara karıştığı savlarını reddetti.
Maalim’in telefonundaki fotoğraf ve görüntülerin bilgileri 20-21 Haziran tarihleri ortasında çekildiklerini ve bunların Birleşmiş Milletler (BM) raporunda belirtilen tarihlerle örtüştüğünü gösteriyor.
BM raporunda tabir edildiği üzere Maalim de cesetlerin El Cuneyna’nın batısında ve bir polis üssünün yakınında, El Turab El Ahmar (Kızıl Toprak) olarak bilinen bir açık alana gömüldüğünü söylüyr.
BM açıklamasında birtakım bireylerin tedavi edilmeyen yaralanmalar nedeniyle öldüğü belirtildi. Maalim’in görüntülerinden birinde ceset yığınları ortasında canlı bir adam görülüyor. Konuşmaya çalışırken çatlak kuru dudaklarının etrafında sinekler dolaşıyor. Maalim, kurbanın sekiz gündür orada yattığını ve acı çektiğini söylüyor.
Maalim memleketinde olup bitenleri belgelemek istediği için görüntüleri çektiğini söylüyor. Lakin kısa müddet sonra kentte kalmanın kendisi için artık inançlı olmadığını hissetmiş.
“Temizlik yaparken birçok sefer üzerinde cep telefonu olan insanları aradıklarını gördüğüm için korktum” diyor.
Darfur’da Arap ve Siyah Afrikalı topluluklar yıllardır çatışıyor; en büyük şiddet olayları yirmi yıl evvel Arap olmayanların hükümeti ayrımcılık yapmakla suçlayarak silahlanmalarıyla patlak verdi.
RSF, isyanı zalimce bastırması ve yüz binlerce insanı öldürmesiyle makus ün salmış Cancavit Arap milislerinden doğdu. Bu küme, 21. yüzyılın birinci soykırımı olarak tanımlanan yaygın zulüm ve etnik cinayetlerle suçlandı.
RSF ile Sudan ordusu ortasında Nisan ayında patlak veren çatışmalar bu çatışmayı da tekrar alevlendirmiş görünüyor. Geçtiğimiz ay Batı Darfur valisi, RSF’yi Masalit halkına karşı soykırım yapmakla suçlamış ve kısa bir mühlet sonra öldürülmüştü.
Darfur’un pek çok bölgesinde yaşanan bu şiddet olayları rastgele üzere görünmüyor. RSF ve müttefiki Arap milislerin Masalit üzere Siyah Afrikalı kümelerin üst seviye isimlerini maksat alan ve on binlercesini Çad’a kaçmaya zorlayan sistematik bir teşebbüsten kelam eden argümanlar var.
RSF bunun 2000’li yıllarda görülen etnik şiddetin tekrar canlanması olarak gördüğünü ve kendisinin bu olayla ilgisi olmadığını söylüyor.
Darfur’dan kaçan binlerce Sudanlı üzere Maalim’in de geri dönmesi için pek bir nedeni yok. Konutu yakılmış ve ailesinin tüm eşyaları yağmalanmış. Fakat en acısı, arkadaşlarının ve ailesinin birçok orada olmayacak.
Bir yanıt bırakın